Τι ξέρουμε για τον Άγιο Βαλεντίνο;
Αγίου Βαλεντίνου βαπτίζοντaς από jacopo Bassano |
Η ημέρα αυτή ξεκίνησε ως ένας λειτουργικός εορτασμός ενός ή περισσότερων παλαιοχριστιανικών αγίων, με το όνομα Βαλεντίνος. Πολλοί πρώιμοι μάρτυρες των Χριστιανών ονομάστηκαν Βαλεντίνοι. Οι Βαλεντίνοι που τιμώνται στις 14 Φεβρουαρίου, είναι ο Βαλεντίνος της Ρώμης και ο Βαλεντίνος του Τέρνι. Ο Βαλεντίνος της Ρώμης ήταν ιερέας στη Ρώμη, ο οποίος μαρτύρησε γύρω στο 269 μ.Χ. και θάφτηκε στη Via Flaminia. Το ανθοστεφανωμένο κρανίο του Αγίου Βαλεντίνου, εκτίθεται στη Βασιλική της Αγίας Μαρίας (Santa Maria in Cosmedin), στη Ρώμη. Άλλα λείψανα βρίσκονται στη Βασιλική της Santa Prassede, επίσης στη Ρώμη, καθώς και στην Εκκλησία των Καρμελιτών στην οδό Whitefriar Street του Δουβλίνου, στην Ιρλανδία.
Παρεκκλήσι του Αγίου Βαλεντίνου στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας |
Ο Βαλεντίνος του Τέρνι έγινε επίσκοπος της ομώνυμης επαρχίας γύρω στο 197 μ.Χ. και λέγεται ότι είχε μαρτυρήσει κατά τους διωγμούς του αυτοκράτορα Αυρηλιανού. Είναι επίσης θαμμένος στη Via Flaminia, αλλά σε διαφορετική θέση από ό,τι ο Βαλεντίνος της Ρώμης. Τα λείψανά του βρίσκονται στη Βασιλική του Αγίου Βαλεντίνου στο Τέρνι (Basilica di San Valentino). Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (αγγλόφωνη έκδοση στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία καταπιάνεται με θρησκευτικά θέματα των Καθολικών), κάνει λόγο και για έναν τρίτο άγιο ο οποίος ονομάζεται Βαλεντίνος και αναφέρθηκε σε πρώιμα μαρτυρολόγια, υπό την ημερομηνία της 14ης Φεβρουαρίου. Μαρτύρησε στην Αφρική μαζί με άλλους, αλλά τίποτα περισσότερο δεν είναι γνωστό γι’ αυτόν. Η κάρα του Αγίου Βαλεντίνου διατηρήθηκε στο αβαείο του New Minster στο Γουίντσεστερ και τιμάται με ευλάβεια.
Η 14η Φεβρουαρίου, γιορτάζεται ως Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου σε διάφορα χριστιανικά δόγματα. Έχει, για παράδειγμα, θέση εορτασμού στο ημερολόγιο των αγίων στην Αγγλικανική Κοινωνία. Επιπλέον, η γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου υπάρχει και στο ημερολόγιο των αγίων της Λουθηρανικής Εκκλησίας. Ωστόσο, κατά την αναθεώρηση του 1969 για το Ημερολόγιο Αγίων των Ρωμαιοκαθολικών, η ημέρα γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου στις 14 Φεβρουαρίου αφαιρέθηκε από το Γενικό Ρωμαϊκό Ημερολόγιο και υποβαθμίστηκε σε συγκεκριμένα (τοπικά ή ακόμη και εθνικά) ημερολόγια για τον εξής λόγο: «Αν και η μνήμη του Αγίου Βαλεντίνου είναι αρχαία, εναπόκειται στα συγκεκριμένα ημερολόγια, δεδομένου ότι, εκτός από το όνομά του, τίποτα δεν είναι γνωστό για τον Άγιο Βαλεντίνο, εκτός από το ότι θάφτηκε στην Via Flaminia στις 14 Φεβρουαρίου». Η ημέρα γιορτάζεται και στο Μπάλτζαν της Μάλτας, όπου κάποιοι ισχυρίζονται ότι τα λείψανα του Αγίου έχουν βρεθεί εκεί, καθώς επίσης σε όλο τον κόσμο από τους Παραδοσιακούς Καθολικούς, οι οποίοι ακολουθούν το παλαιότερο ημερολόγιο, πριν το Δεύτερο Οικουμενικό Συμβούλιο του Βατικανού (από το 1962 μέχρι το 1965). Στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου γιορτάζεται στις 6 Ιουλίου, στην οποία τιμάται ο Άγιος Βαλεντίνος, ο Ρωμαίος πρεσβύτερος. Επιπλέον, η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία διατηρεί και τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου του Ιερομάρτυρα, Επισκόπου του Τέρνι (κεντρική Ιταλία), στις 30 Ιουλίου. Ο Επίσκοπος Δημήτριος από το Ινστιτούτο Ορθόδοξων Ερευνών, σε μια ομιλία του αναφέρει ότι «ο Άγιος Βαλεντίνος ήταν ένας ιερέας κοντά στη Ρώμη, γύρω στο 270 μ.Χ., μια εποχή όπου η εκκλησία υπέφερε μεγάλους διωγμούς. Διακονία του ήταν να βοηθήσει τους χριστιανούς να αποφεύγουν αυτές τις διώξεις και να τους παρέχει τα θρησκευτικά μυστήρια, όπως ο γάμος, ο οποίος τέθηκε εκτός νόμου από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία εκείνη την εποχή».
Άγιος Βαλεντίνος με τους μαθητές του |
Σύγχρονα αρχεία του Αγίου Βαλεντίνου, πιθανότατα καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του διωγμού του Διοκλητιανού, στις αρχές του 4ου αιώνα. Κατά τον 5ο ή 6ο αιώνα, ένα έργο που ονομαζόταν «Passio Marii et Marthae» (έργο που αφορά τον ηρωισμό ενός αγίου), δημοσίευσε μια επινοημένη ιστορία του μαρτυρικού θανάτου του Αγίου Βαλεντίνου της Ρώμης, πιθανώς δανειζόμενο βασανιστήρια που υπέστησαν άλλοι άγιοι, όπως συχνά συνέβαινε στη βιβλιογραφία αυτής της περιόδου. Το έργο αυτό, αναφέρει ότι ο Αγίος Βαλεντίνος εκδιώχθηκε ως χριστιανός και ανακρίθηκε αυτοπροσώπως από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Κλαύδιο τον 2ο. Ο Κλαύδιος εντυπωσιάστηκε από τον Βαλεντίνο και είχε μια συζήτηση μαζί του, προσπαθώντας να τον προσηλυτίσει στον ρωμαϊκό παγανισμό, προκειμένου να σώσει τη ζωή του. Ο Βαλεντίνος αρνήθηκε και προσπάθησε να στρέψει τον Κλαύδιο στον Χριστιανισμό. Λόγω αυτού του γεγονότος, εκτελέστηκε. Πριν από την εκτέλεσή του, φέρεται να έχει πραγματοποιήσει ένα θαύμα, θεραπεύοντας την Τζούλια, την τυφλή κόρη του δεσμοφύλακα του, Αστέριου. Η κόρη του δεσμοφύλακα και το νοικοκυριό των 44 ανθρώπων (μέλη της οικογένειας και υπηρέτες), πίστεψαν στον Ιησού και βαπτίστηκαν Χριστιανοί. Εκτός από αυτό, ο Άγιος Βαλεντίνος λέγεται ότι πραγματοποίησε μυστικούς χριστιανικούς γάμους για τους στρατιώτες, οι οποίοι απαγορευόταν να παντρευτούν. Ο Κλαύδιος ο 2ος είχε προβεί στην απαγόρευση αυτή, προκειμένου να αυξήσει τον στρατό του, πιστεύοντας ότι οι παντρεμένοι άνδρες δεν ήταν καλοί στρατιώτες.
Σύμφωνα με το μύθο, προκειμένου να «τους θυμίζει την αγάπη του Θεού και να τους ενθαρρύνει να παραμείνουν πιστοί Χριστιανοί», ο Άγιος Βαλεντίνος λέγεται ότι έδινε καρδιές από περγαμηνή στους στρατιώτες και τους διωκόμενους χριστιανούς, μια πιθανή προέλευση της ευρείας χρήσης των καρδιών για την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου.
κάρτα Αγίου Βαλεντίνου 1910 |
Ένα μεταγενέστερο «Passio» επανέλαβε το μύθο, προσθέτοντας ότι ο Πάπας Ιούλιος ο 1ος, έκτισε μία εκκλησία πάνω από τον τάφο του Αγίου Βαλεντίνου (μια σύγχυση με έναν αξιωματούχο του 4ου αιώνα που λεγόταν Βαλεντίνος, ο οποίος δώρισε γη για να χτίσει μια εκκλησία, την εποχή που ο Ιούλιος ήταν Πάπας). Ο μύθος πάρθηκε ως γεγονός από μεταγενέστερα μαρτυρολόγια, αρχής γενομένης από αυτό του Βέδα, τον 8ο αιώνα. Επαναλήφθηκε τον 13ο αιώνα στον «Χρυσό Μύθο» (Legenda Aurea), από τον Ιάκωβο του Βαράτσε, Ιταλό χρονικογράφο και Επίσκοπο της Γένοβας. Το βιβλίο ανέπτυξε εν συντομία την Πρώιμη Μεσαιωνική δράση διαφόρων Αγίων Βαλεντίνων και αυτός ο μύθος αποδόθηκε στον Βαλεντίνο της 14ης Φεβρουαρίου. Ο “Χρυσός Μύθος” (Legenda Aurea) Υπάρχει ένα πρόσθετο στοιχείο στον Χρυσό Μύθο, το οποίο σύμφωνα με τον Χένρι Άνσγκαρ Κέλι, προστέθηκε αιώνες αργότερα και σε μεγάλο βαθμό επαναλαμβάνεται. Το βράδυ πριν την εκτέλεση του Βαλεντίνου, φαίρεται να είχε γράψει ο ίδιος την πρώτη κάρτα «Βαλεντίνου», απευθυνόμενος στην κόρη του δεσμοφύλακα Αστέριου, η οποία δεν ήταν πλέον τυφλή, υπογράφοντας ως «ο Βαλεντίνος σου». Αυτή η έκφραση, «Από τον Βαλεντίνο σου» (From your Valentine), χρησιμοποιείται ακόμη, μέχρι και σήμερα. Αυτός ο μύθος έχει δημοσιευθεί τόσο από την εταιρεία «American Greetings», όσο και από το History Channel. Ο Τζον Φοξ, Άγγλος ιστορικός, καθώς και το Τάγμα των Καρμελιτών, δηλώνουν ότι ο Άγιος Βαλεντίνος θάφτηκε στη Βασιλική Santa Prassede στη Ρώμη, η οποία βρίσκεται κοντά στο νεκροταφείο του Αγίου Ιππόλυτου. Το τάγμα αναφέρει ότι σύμφωνα με το μύθο, «η Τζούλια φύτεψε η ίδια μια ανθισμένη ροζ αμυγδαλιά κοντά στον τάφο του. Σήμερα, η αμυγδαλιά παραμένει σύμβολο της αιώνας αγάπης και φιλίας».
Πηγή: Ιστοσελίδα – http://en.wikipedia.org